Trójwymiarowy mural ORP Orzeł w Gdyni, Redłowie

 Patryjotycznym projektom nie ma końca. Pomysły gonią poprzednie pomysły. Artyści, miejsca, mijające mody to wszystko towarzyszy nam od ładnych kilku lat. Pewne rzeczy trzymają się jakby dłużej, a są to ławeczki i murale. Nie wymieniłem pomników, bo one są zupełnie poza skalą. były od zawsze i pewnie na zawsze z nami zostaną. Patryjotycznych murali w Trójmieście nie brakuje, a i ławek przybywa. W tym wpisie skupimy się na jednym murale ale wyjątkowym. Tak, wyjątkowym. Jak się okazuje świat nie widział jeszcze wszystkich murali i w 2022 roku pojawił się oryginalny okaz. Trójwymiarowy mural w Gdyni, Redłowie przedstawia ORP Orzeł. Podwodny okręt Marynarki Wojennej, który jako jeden z nielicznych został skierowany do działań bojowych. Zapraszam na małą wycieczkę do Redłowa zobaczyć jak prezentuje się trójwymiarowy mural ORP Orzeł.

ORP Orzeł

Czas powstania muralu może wcale nie być przypadkowy. Do kin wszedł film opowiadający historię tego polskiego okrętu. Jaka to historia? Nie wiem, bo dziejów ORP Orzeł nie znamy. Co zatem przedstawia film? Nie wiem, bo go nie widziałem. Zakładam, że jakąś wyimaginowaną i mocno naciągana historię pełną patetyzmu i frazesów. Jak to polskie, patriotyczne kino, dlatego filmu nie oglądałem.

Ciekawe jest, jednak co się z okrętem podwodnym naprawdę stało. Nie można powiedzieć, że podczas swojej krótkiej służby ORP Orzeł nie zostawił swojego śladu na militarnym polu walki. Z drugiej, jednak strony wątpliwości co do zaangażowania załogi, a raczej dowódcy w walkę na rzecz obrony ojczyzny są spore. Spiskowcy i foliarze uważają wręcz, że cały okręt zdezerterował, ale co miałoby się z nim stać dalej? Chciałbym wierzyć, że chłopaki popłynęli na jakieś fajne wyspy i tam dożyli sędziwego wieku z dala od problemów rozwiniętego świata. Za tą teorią mają przemawiać: brak kontaktu ze strony ORP Orzeł mimo wezwań i brak wraku. Niestety jest to teoria mocno naciągana, jednak nie nieprawdopodobna.

Bardziej prawdopodobne, jednak są teorie o polach minowych i zniszczeniu podczas nalotu samolotowego. Na te teorie, jakieś poszlakowe dowody są.

Czy kiedyś się dowiemy co się stało z polskim okrętem wojennym ORP Orzeł? Może się dowiemy, a może nasze dzieci się dowiedzą. Jakieś informacje na ten temat, zapewne są w archiwach, któregoś z zachodnio europejskich krajów. Informacja o rzeczywistym losie okrętu może przyjść z dwóch stron: z archiwum brytyjskiego albo od odkrywców, którzy kiedyś znajdą wrak.

Na ten moment możemy gdybać, bo dzieje Drugiej Wojny Światowej były tajemnicze i niewiarygodne i żadnej teorii na ten moment nie można wykluczyć.

Gdzie jest mural ORP Orzeł w Gdyni?

Mural został namalowany na ścianie zabezpieczającą skarpę na osiedlu mieszkaniowym na ulicy Kopernika 137 w Gdyni. Dokładnie tutaj: 54.494512479445206, 18.555125145585425. Jest to osiedle o nazwie “Niepodległa” i jest to osiedle wojskowe. W Wojsku Polskim i Marynarce Wojennej pieniędzy nie brakuje i pewnie wojskowi postanowili wybudować osiedle. W tym miejscu znajdowały się niegdyś koszary, ale Agencja Mienia Wojskowego zaplanowała przekształcenie terenu i nieruchomości na osiedle mieszkalne dla wojskowych. Właściwie to nie ma tego złego co by na dobre nie wyszło, bo zapewne po sprzedaży osiedle by postawił developer.

Osiedle wygląda całkiem ładnie jak na polskie warunki, chów klatkowy. W tym miejscu odsłonięto “Pomnik Niepodległa” na 100-lecie odzyskania niepodległości. Miejsce słabo reprezentatywne i raczej konfrontacja takiego pomnika z blokiem mieszkalnym tej rocznicy urąga. Niemniej, jednak przy odsłonięciu była państwowa telewizja, byli goście i wywiady. Pojawił się katolicki biskup, który pewnie był zamieszany w jakiś przeobrzydliwy skandal. Dramat, ale co kto lubi.

Pomnik "Niepodległa" w bliskim sąsiedztwie trójwymiarowego muralu.

Po co taki trójwymiarowy mural?

Na to pytanie nie znam odpowiedzi. Jak już wspominałem w Marynarce Wojennej na różne fanty pieniądze się znajdują. Wiele lat temu, jako żołnierz zasadniczej służby wojskowej zaskoczony byłem kosztami utrzymania jednostki w której byłem zakwaterowany. Koszty na które zwykłe gospodarstwo domowe czy zakład produkcyjny, by sobie nie pozwolił. Nie mówię tutaj, niestety o nowoczesnym sprzęcie wojskowym, którego za mojej służby trochę brakowało. Tym sposobem spokojne osiedle mieszkaniowe pod lasem zostało okraszone takim, oto dodatkiem do mieszkania. Widokiem. Kasa się zgadza to i funkcje dodatkowe się zgadzają, a jedną z tych funkcji jest trójwymiarowy mural.

Nie bez znaczenia przy powstaniu muralu miała, zapewne polityka i moda rządzących na odnoszenie się do każdej, możliwej, patriotycznej przesłanki. Jest szansa to można się wykazać. Pokazać patriotyczny mural w telewizji, zaprosić posła, księdza czy tam biskupa. To nic, że pieniądze można było spożytkować lepiej, chociażby na mural w reprezentatywnej części miasta, albo na zajęcia plastyczne dla dzieci wojskowych.

Trójwymiarowy mural ORP Orzeł w Redłowie

Jak już się domyśliliście lokalizacja muralu nie jest zbyt dogodna i reprezentatywna. Wręcz przeciwnie. Powstał on na osiedlu oddalonym od centrum miasta i oddalonym od dużej ulicy. W związku z tym, że mieści się on na terenie osiedla mieszkaniowego to przy wejściu stoi szlaban. Nie jest to, jednak osiedle zamknięte, a szlaban ma służyć ochronie miejsc parkingowych. Mijając szlaban do muralu można dojść zupełnie swobodnie.

Po zbliżeniu się do muralu można się nieco zaskoczyć, ponieważ ściana na której został stworzony jest częściowo zasłonięta samochodami. Ściana jest duża, przyjęła dzieło wdzięcznie, ale niestety jest w dużej części zasłonięta zaparkowanymi autami. Czy zleceniodawcy tego nie przemyśleli? Takiego czegoś nawet wojskowi by nie zrobili, więc przypuszczam, że za powstaniem muralu przeważył jeden z powodów opisanych w poprzednim rozdziale. Całość wygląda trochę komicznie, jakby była nieprzemyślana.

Sam mural to dzieło ciekawe. Przedstawia okręt podwodny z naniesionym na niego lecącym orłem. Już bez efektu trójwymiaru całość wygląda interesująco. Jak już wspomniałem ściana jest dosyć spora co potęguje wrażenie. Mural dobrze by się prezentował nawet z dalszej odległości, gdyby nie parking.

Trójwymiarowy efekt jest realny i ku niemu umiejscowiono trójwymiarowe okulary naprzeciwko muralu. Pod fasadą bloku stoi wizjer w kształcie peryskopu, a właściwie dwóch peryskopów. Przez jeden peryskop widać orła, a przez drugi peryskop widać okręt. 

Mural wykonał Michał Brudziński, gdański artysta. Autor m.in.: lwa na Zaspie i lwa na ulicy 3-go Maja w Gdańsku.

Widoki z peryskopu: